sábado, maio 17, 2025

Viva o Día das Letras Galegas...!


O Día das Letras Galegas é un día de exaltación da lingua de Galiza a través da súa manifestación literaria. Comezou a celebrarse o 17 de maio do 1963, coincidindo co centenario da primeira edición de Cantares gallegos, de Rosalía de Castro.
   
Historia
O 20 de marzo de 1963, tres membros da Real Academia Galega (Manuel Gómez Román, Xesús Ferro Couselo e Francisco Fernández del Riego) presentaron nesta institución a proposta de celebrar o 17 de maio para recoller o "latexo material da actividade intelectual galega". Estimaban que o poemario de Rosalía era a primeira obra mestra da literatura galega contemporánea, é dicir, considerábana a primeira obra do Rexurdimento. Realmente, descoñécese a data real de publicación do libro, pero tomouse ese día pola dedicatoria autógrafa de Rosalía á tamén poetisa Cecilia Böhl de Faber (Fernán Caballero).
Para conmemorar o primeiro día das letras publicouse unha edición crítica de Cantares gallegos, realizada por Fermín Bouza Brey. A festividade tivo un alcance e unha significación extraordinarios, e foi moi ben acollida non só a nivel literario senón tamén nos ambientes populares. Dende aquela dedícaselle o día de cada ano a unha figura significativa da literatura galega, coa única condición de que no ano da súa conmemoración teña pasado un mínimo de dez dende a data de falecemento da persoa homenaxeada.
Oficialmente, trátase dun día de carácter festivo en toda Galiza.
   

 

14

 

    Acolá enriba

na fresca montaña,

que alegre se crobe

de verde retama,

meniña morena

de branco vestida,

nubiña parece

no monte perdida,

que xira, que corre,

que torna, que pasa,

que rola e, mainiña,

serena se para.

   Xa envolta se mira

na espuma que salta

do chorro que ferve

na rouca cascada.

Xa erguida na punta

de pena sombrisa,

inmoble cal virxe

de pedra se mira.

A cofia de liño

aos ventos soltada,

as trenzas descoida

que os aires espallan.

Tendida-las puntas

do pano de seda,

as alas dun ánxel

de lonxe semellan,

si as brisas da tarde,

xogando con elas,

as moven ca gracia

que un ánxel tivera.

Eu penso, ¡coitado

de min!, que me chaman,

si as vexo bulindo

na verde enramada.

Mais, ¡ai!, que os meus ollos

me engañan traidores,

pois vou e, lixeira,

na niebra se esconde;

se esconde outras veces

na sombra dos pinos

e canta escondida

cantares dulciños

que abrasan, que firen

ferida de amor

que teño feitiña

no meu corazón.

   ¡Que feita, que linda,

que fresca, que branca

dou Dios á meniña

da verde montaña!

¡Que hermosa parece,

que chore, que xima;

cantando, sorrindo,

disperta, dormida!

¡Ai, si seu pai

por regalo ma dera!,

¡Ai, non sentira

no mundo máis penas!

¡Ai!, que por tela

conmigo por dama,

eu lla vestira,

eu lla calzara.

 

 

in Cantares Gallegos (1863) - Rosalía de Castro

Sem comentários: